De luxe van de romantiek
Hongkong is een regio die al zo’n 5000 jaar wordt bevolkt. De recente geschiedenis begint echter met het feit dat de Britse Oost-Indische compagnie de plaats Aberdeen op het eiland Hong Kong in 1821 in gebruik neemt als intensieve uitvalsbasis voor de handel in opium. De betrekkingen tussen Groot-Brittannië en het toenmalige Chinese keizerrijk blijven hierna op gespannen voet staan. Een groot deel van de handel in opium belandde daadwerkelijk in China wat zorgde voor verslaving van een groot deel van de bevolking met de bijkomende sociale problematiek aan de ene kant terwijl de enorme bron van inkomsten van de opiumhandel in zijn geheel ten deel viel aan de Britten. De spanningen liepen hoog op resulterende in de Eerste Opiumoorlog in 1842. Deze werd gewonnen door de Engelsen waarna het Chinese keizerrijk werd gedwongen om Hong Kong eiland over te dragen aan de Britse Oost-Indische compagnie. De onderdrukte Chinese opstand van Taiping in 1850 zorgde voor een toestroom van rijke kooplieden naar Hong Kong wat het eiland nog meer voorspoed bracht. De aanwezigheid van de vluchtelingen en de voortdurende spanningen over de opiumhandel tussen China en de Britse Oost-Indische compagnie leidde tenslotte tot de Tweede Opium oorlog welke alweer door de Britten gewonnen werd. De dan gesloten Conventie van Peking hield in dat een groter gebied inclusief het schiereiland ten zuiden van de Sham Chun River onder het gezag van de Britten kwam. Het economisch steeds sterker wordende Hongkong dat nu bestond uit meerdere eilanden groeide verder toen in op 9 juni 1911 een 99-jarig leasecontract gesloten werd voor de eilanden en het vaste land deel van China. Hierbij werd Hongkong een Britse Kroonkolonie hetgeen het met uitzondering van de Japanse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog (1941-1945) bleef.
In China brak intussen in oktober 1911 de Xinhai-revolutie uit en Xuantong de laatste keizer van China moest de eerste keer afstand doen van de troon. In 1917 kwam hij korte tijd terug om vervolgens een tweede keer verslagen te worden. Tijdens de Tweede Wereld Oorlog installeerden de Japanners hem voor een derde keer op de troon. Na de oorlog in 1949 resulteerde een burgeroorlog in de overwinning van Mao en de oprichting van de Volksrepubliek China. Opnieuw kwam een grote stroom vluchtelingen naar Hongkong, hetgeen de kroonkolonie een machtig economisch bolwerk maakte.
Dit Hongkong is tenslotte de luxe en de stedelijke dichtheid waar Tim Peeters op zoek is gegaan naar de romantiek van Herzberger. Een superstad waar geld een kleiner probleem is dan m2. Een plek bij uitstek voor een onderzoek naar de kwaliteit van de minimum verblijfsoppervlakte of het zoeken naar een optimum in de verhouding tussen minder vierkante meters en meer kwaliteit. Hoeveel kwaliteit, hoeveel luxe zouden we eigenlijk moeten toevoegen om gebrek aan vierkante meters te compenseren? We zullen zien of Tim überhaupt aan zijn onderzoek toe is gekomen.
De Volksrepubliek China geeft in 1998 aan het oude leasecontract met Groot-Brittannië niet te zullen verlengen. In 1997 wordt Hongkong overgedragen aan de Volksrepubliek China onder de voorwaarde dat gedurende 50 jaar Hongkong als een Speciale Bestuurlijke Regio gezien wordt met een eigen democratisch gekozen bestuur. Dit wordt Een Land, Twee Systemen genoemd. Vijftig jaar was misschien verre toekomst voor de besluitvormers uit 1997 maar China heeft een lange adem en de jonge inwoners van Hongkong hebben een ander perspectief.
Carrie Lam, de hoogste bestuurder van Hongkong maakt in het voorjaar van 2019 de fout om een uitleveringswet, waarbij burgers van Hongkong aan China kunnen worden uitgeleverd voor te stellen. Dit is de start van grote protesten van met name jongeren en studenten tegen het bestuur. Plotseling realiseert het jonge deel van de bevolking van Hongkong zich dat hun vrijheid eindig is. De protesten lopen gedurende het jaar uit tot massale betogingen en bezettingen. Ondanks gewelddadige pogingen om de protesten te onderdrukken vanuit de overheid en dreigementen van China worden de jongeren steeds feller in hun eis voor het behoud van vrijheid en democratie. De angst om opgenomen te worden binnen het rechtssysteem van de Chinese Volksrepubliek binnen 30 jaar is voor hen geen verre toekomst maar keiharde realiteit. De wereld is echter stil, er ligt een contract met China en de kansen van de jeugd om hun onafhankelijkheid te behouden lijken nihil. Gezien in dit licht is het zoeken naar de kwaliteit van de ruimte tussen de dingen een romantische luxe die men zich in Hongkong niet langer kan permitteren.
Prof. Dikkie Scipio
Voor FGF
Kwartaal twee 2019
[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]