Fleur Groenendijk Foundation heeft de jaarlijks uit te reiken architectuurprijs voor architectuurtalenten van de Rotterdamse Academie van Bouwkunst (RAvB) in het leven geroepen. De prijs, waar alleen afgestudeerden van de academie voor in aanmerking komen, dient ter ondersteuning van de promotie van het werk van de architect of stedenbouwer.
Woensdag 1 november 2017 is de promotieprijs De Meester voor de derde keer uitgereikt in Het Nieuwe Instituut. Jurgen ten Hoeve heeft de prijs van maar liefst 5000,00 euro ontvangen. Onderstaande is de conclusie van de 2017 jury te lezen, die bestond uit Marina van den Bergen, Robert-Jan de Kort, Mendel Robbers, Rens Schulze en Dikkie Scipio.
“Het plan ‘Stadsklooster Rotterdam’ wil de stad verrijken met plekken voor rust, stilte en contemplatie. Op basis van een model waarin de kloostertypologie van hof met kloostergang uitgerekt is over een aantal bouwblokken in het centrum van de stad, ontwerp Jurgen een aantal bijzondere met elkaar verbonden verblijfsplekken, elk met een eigen vergelijkbare architectonische uitdrukking gerelateerd aan de specifiek locatie.”
“De nauwkeurige en detaillistische uitwerking van de verschillende verblijfsplekken getuigt van ontwerpvakmanschap, evenals de verwevenheid met het stedenbouwkundig weefsel” aldus de jury. “De motivatie voor het gebruik van baksteen in relatie tot de naoorlogse architectuur van de gekozen bouwblokken werd niet door alle juryleden overtuigend gevonden. Daarentegen was er grote waardering voor de consistente en zorgvuldige detaillering en uitwerking op alle schaalniveaus. De precieze uitvoering van de tekeningen sluit naadloos aan op de inhoud van het ontwerp, hoewel de keuze voor de 19e -eeuwse sfeer die uit de beelden spreekt vraagtekens opriep. In totaal betreft het hier een beheerst en verfijnd plan waaruit geëngageerd vakmanschap spreekt.”
v.l.n.r. Maarten de Haas, Rens Schulze (Geurst& Schulze architecten), Jurgen ten Hoeve, Ben Wegdam, Mendel Robberts (Schipper Bosch), Marina van den Bergen (Archined), Dikkie Scipio (Kaan Architecten & FGF) en Robert-Jan de Kort (De Kort Van Schaik).
Jurgen geeft inzicht op zijn gehele projectplan in de follow-up, met tekst en beeld van Stadsklooster Rotterdam, een stedelijke retraite.
Follow Up
A – Uitgangspunt voor het ontwerp is het kloostertype (1) waarin de kloostergang fungeert als verbindend element tussen een reeks van contemplatieve functies. Door dit type te transformeren (2) en vervolgens uit te rekken over de open plekken binnen de bestaande stad (3) ontstaat er een nieuw type. In dit nieuwe type blijft de gang als verbindend element fungeren tussen een reeks contemplatieve functies geïnspireerd op traditionele kloosteractiviteiten en vormt zo een nieuw netwerk die verweven is met de bestaande netwerken van de stad.
B – Axonometrische projectie van de inpassing van het stadsklooster met bestaande open plekken binnen de stad.
C – 01 De Tussenkamer.
Doorsnede van de doorgang van de drukke straat naar de rust van het bestaande groene binnenhof.
D – 02 De Eetzaal. Zicht vanaf de moestuin naar de Eetzaal.
E – 05 De Werkplaats. Exterieur van De Werkplaats met de overgang van de strooistenen in het bestaande straatwerk naar de daadwerkelijke manifestatie van de gang.
F – Maquette foto van de Werkplaats met het spiegelende sheddak
G – 06 De Zaal. Doorsnede van De Zaal welke geschikt is voor meervoudig gebruik. Overdag kan men bijvoorbeeld plaats nemen op één van de banken om even tot rust te komen of ‘s avonds in groepsverband te komen luisteren naar een vioolconcert.
H – 06 De Zaal. Detail van de bakstenen vloerafwerking, plaatsing van de eiken houten banken en de onder de opening in het dak gelegen vijver die de regen, sneeuw en zonlicht opvangt.
I – 07 De Dakkamers. Impressie van de centrale gang die over het dak van het bestaande appartementengebouw loopt langs de individuele dakkamers.
J – 07 De Dakkamers. Detail van de entree naar een dakkamer. Met het sluiten van de zware eiken houten deur sluit je letterlijk de hectiek buiten.
K – Detail van de overgang van de bakstenen ter plaatse van de entree van een contemplatief gebouw naar de bestrating van de bestaande stad. De bakstenen vloerafwerking gaat over in strooistenen die verwerkt zijn in de bestaande bestrating en legt zo de verbinding naar het volgende gebouw binnen het netwerk.
Stadsklooster Rotterdam, een stedelijke retraite.
Een schaduwnetwerk van contemplatieve ruimten biedt een mogelijkheid om de stedelijke hectiek van Rotterdam te ontvluchten.
Het project Stadsklooster Rotterdam voegt een nieuw netwerk toe aan de bestaande netwerken van autowegen, voetpaden en tramsporen van de stad. Niet een netwerk van jachtigheid, impulsen en verleidingen, maar een netwerk voor stilte, rust en bezinning. Het netwerk van deze schaduwstad verbindt een serie van contemplatieve ruimten als tegenwicht voor de hectiek waaraan momenteel geen ontsnappen mogelijk is.
De stad groeit. Steeds meer mensen trekken naar de grote stad voor werk, educatie, cultuur, een sociaal leven enz. Volgens Unicef zal in 2050 naar verwachting wereldwijd 70% van de mensen in de stad wonen. De stad biedt mensen allerlei kansen en mogelijkheden, maar de stad die ongebreideld groeit is ook een hectische en onrustige plek. Door de almaar groeiende populatie neemt de overlast van geluid, licht, drukte en vervuiling toe.
Onderzoek van de medische faculteit te Mannheim toont aan dat er een relatie bestaat tussen het leven in de stad en stress, met een verhoogd risico op gezondheidsproblemen als gevolg. Het verzuim door stress gerelateerde klachten kost op jaarbasis naar schatting 1,8 miljard euro. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft in hun actieplan 2013-2020 stress zelfs uitgeroepen tot een van de belangrijkste gezondheidsrisico’s voor de komende jaren.
Het aan de stad toevoegde stadsklooster is een nieuwe typologie gebaseerd het klooster als gebouwtype. De kloostergang fungeert als verbindend element tussen een reeks van contemplatieve ruimten verspreid over de bestaande stad. Ze zijn gewijd aan functies die zijn geïnspireerd op traditionele kloosteractiviteiten. Ze bieden de stedeling een plek om zich terug te trekken, een plek om te werken of een plek om met gelijkgestemden bij elkaar te komen.
Voor dit project is een speciale handgevormde baksteen ontwikkeld met een eigen afmeting en moduulmaat. De baksteen is consequent toegepast in gevels en bestrating van het hele Stadsklooster. Dit zorgt niet alleen voor een tactiele identiteit en herkenbaarheid maar de richting van het metselwerk begeleidt ook de bezoeker op zijn tocht naar rust en bezinning.
Overzicht van het project. De cijfers verwijzen naar de beschreven onderdelen van onderstaande beeldenreeks.